Azospermi Nedir, Nedenleri Nelerdir?
Yapılan sperm sayımı testi sonucunda, erkeğin ejakülatında hemen hemen hiç sperm olmadığı durumda ortaya çıkan erkek doğurganlığı sorununa azospermi adı verilir. Azospermi, genel erkek nüfusun %2’sinde bulunur ve önemli kısırlık faktörleri arasındadır.
Azospermi nedir?
Tanım olarak azospermi, bir erkeğin semen sıvısında ölçülebilir miktarda sperm bulunmadığı anlamına gelir.
Genellikle bebek sahibi olamayan çiftlerin, bir uzmana başvurması sonucunda yapılacak testlerle birlikte teşhis edilir. Erkek hastanın ejakülatında bulunan canlı sperm sayısını belirlemek için bir semen analizi yapılacaktır. Hemen hemen hiç sperm bulunamazsa, gerekli görülmesi halinde ek testlere ihtiyaç duyulabilir. Bu test daha detaylı bir semen analizi içerebilir ve santrifüjleme olarak adlandırılan bir teknikle, test esnasında gözden kaçırılmış olabilecek birkaç sperm bulunabilir.
İlginizi çekebilir: Sperm Sayısı Kaç Olmalı?
Azospermi nedenleri nelerdir?
Azosperminin oluşması için birçok neden mevcuttur. Bu nedenlerin bazıları doğuştan gelen problemler olsa da, birçoğu sonradan gerçekleşmektedir. En yaygın görülen azospermi etkenleri şöyledir:
- Genital bölgedeki tıkanıklıklar,
- Erkek üreme sistemi içinde bir enfeksiyon,
- Genital bölgede yaralanma,
- Radyasyon ve kemoterapi tedavileri,
- Retrograd ejakülasyon
- Genetik nedenler,
- İnmemiş testisler,
- Testis kanseri,
- Varikosel,
- Steroidler ve anabolik ilaçlar,
- Aşırı alkol tüketimi, uyuşturucu madde tüketimi,
- Testislerin fazla ısıya maruz kalması,
- Hormon seviyelerinde dengesizlik gibi etkenler azospermiye neden olabilir.
Azospermi türleri nelerdir?
Problemin kaynaklandığı duruma bağlı olarak, azospermi iki farklı türde görülmektedir:
-
Obstrüktif azospermi:
Obstrüktif azospermi; sperm üretimi ilgili herhangi bir sorunun olmaması, ancak spermlerin dışarıya çıkmasıyla ilgili bir problem olması anlamına gelir. Azospermi vakalarının yaklaşık %40’ını oluşturur.
Testiste bulunan kanal sistemindeki veya boşalma ile ilgili sorunlar, obstrüktif azospermiye neden olabilir. Spermi penise ileten, vas deferens adı verilen tüplerin hasarlı, tıkanmış olması veya hiç olmaması durumunda oluşmaktadır.
Obstrüktif azospermi bulunan erkeklerde tıkanıklığı düzeltmek için ameliyat yapılabilir. Bu ameliyatın başarılı olması durumunda aşılama, tüp bebek veya mikroenjeksiyon gibi yardımcı üreme teknolojisi gerektirmeden gebelik oluşabilir. Bununla birlikte, testis içerisinden spermleri almaya imkan veren teknikler de vardır. Doğrudan testisten alınmış spermler, tüp bebek ve mikroenjeksiyon tedavileri ile birlikte kullanılabilirler. Sperm alma yöntemleri yaygın olarak kullanılan teknikler arasında; mikrocerrahi epididimal sperm aspirasyonu (MESA), perkütan epididimal sperm aspirasyonu (PESA), testiküler sperm ekstraksiyonu (Mikro TESE) ve perkütan testiküler sperm ekstraksiyonu (TESA) yer almaktadır.
İlginizi çekebilir: Mikroenjeksiyon Nedir, Nasıl Yapılır?
-
Non-obstrüktif azospermi:
Non-obstrüktif azospermi, sperm üretiminde anormal bir durum olduğu anlamına gelir. Sperm üretim problemleri; hormonal problemlerden, testis yetmezliğinden veya varikoselden kaynaklanabilir. Testislerin sperm üretmesi için hormonlar gereklidir. Testisler, hipofiz hormonları tarafından uyarıldıklarında sperm üretirler. Bu hormonların yokluğu veya bu hormonların az miktarda olması durumunda sperm üretimi olumsuz yönde etkilenecektir.
Non-obstrüktif azosperminin bir başka nedeni de testis yetmezliğidir. Kromozom sorunları ve testis hastalıkları bunun temel sebeplerindendir. Testis, sperm hücrelerine dönüşen gerekli hücreleri içermeyebilir ve bu nedenle sperm tam olarak gelişip olgunlaşamayabilir.
Bu tür azospermi vakasında, hormon tedavisi hormon eksikliklerini tedavi etmek gereklidir. Ayrıca, cerrahi tekniklerle de testisteki sorunlu damarlar düzeltilebilir. Non-obstrüktif azospermi olan erkekler için mikroenjeksiyon ile birlikte, testiküler sperm ekstraksiyonu (mikro TESE) denen bir prosedür geliştirilmiştir. Bu yöntemle başarılı bir gebeliğin sağlanma oranı yaklaşık olarak %20 civarındadır. Erkekler obstrüktif olmayan azospermi için genetik bir neden ile teşhis edilmişse, yardımcı üreme tekniklerinden önce genetik test ve danışmanlık önerilmektedir.
Azospermi tedavisi var mı?
Azospermi çoğu durumda tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bunun için öncelikle doğru bir teşhis konulmalı, problemin kaynağı tespit edilmelidir. İlaç takviyeleri ve cerrahi işlemlerle tedavi yapılabildiği gibi; gebeliği oluşturmak için de testis biyopsisi genel adı altında birçok yöntem geliştirilmiştir.
Yorumlar