Göbek Kordonu Nedir?
Göbek kordonu, bir fetüsü annenin plasentasına bağlayan, oksijen ve besin açısından zengin kan sağlayan ve atıkları uzaklaştıran tüp benzeri bir yapıdır. Tüm insanlarda bulunan göbek deliği, bir zamanlar göbek kordonu olarak adlandırılan çok önemli bir anatomik yapı için giriş noktasıdır. Göbek kordonu, oksijenli kanı ve besinleri plasentadan fetüse, karnın içinden geçerek taşır. Ayrıca fetüsten plasentaya oksijensiz kan ve atık ürünleri taşır. Bebek doğduğunda, göbek bağı bebeğin vücuduna yakın kesilir ve kuruduktan sonra kendi kendine düşer.
Göbek kordonu nereye bağlıdır?
Göbek kordonunun bir ucu bebeğin eşi olarak da bilinen plasentaya, diğer ucu ise bebeğin göbeğine bağlıdır. Annenin vücudu ile bebek arasında iletimi sağlar.
Göbek bağı nedir, ne işe yarar?
Göbek kordonu, gebeliğin beşinci haftasında oluşur ve doğuma kadar olan süre içerisinde 50 cm. uzunluğuna kadar ulaşabilir. İki ana katmana sahip sert, sinirli bir yapıdır. Düz bir kas tabakası ve jelatinimsi bir sıvı içeren dış tabakabulunur. Bunun içerisinde bir ven ve iki arter olmak üç önemli yapı vardır. Ven, plasentadan fetüse oksijen ve besin açısından zengin olan kanı taşır. Atardamarlar ise oksijeni ve besleyici özelliği tükenmiş olan kanı fetüsten uzaklaştırır.
Göbek kordonu fetüse karnın içinden girer ve ikiye ayrılır. Biri karaciğerde hepatik portal veni ile birleşir, diğeri ise inferiorvena kava ile kalbe bağlanır. Bu iki dal, fetüsün vücudunda bir devre oluşturur ve dışarıdaki göbek kordonuna yeniden bağlanır. Nadir durumlarda, göbek bağı doğru şekilde gelişmeyebilir veya doğum sırasında başka bir problem ortaya çıkabilir. Bu sorunlar çoğu zaman doğumdan önce ultrason ile tespit edilebilir ancak bazı durumda, bebek doğduktan sonra fark edilme riski de bulunmaktadır.
Göbek kordonunun kısa olması neye sebep olabilir?
Göbek kordonunun kısa olma durumu, tüm gebeliklerin %6’sında görülen bir problemdir. Kromozom anormallikleri, gebelikte alkol tüketimi, sigara kullanımı, amniyotik sıvının çokluğu, diyabet ve yüksek tansiyon hastalıkları, fetal gelişim gerilikleri gibi sorunlar kordon kısalığına neden olabilir. Tüm bunların yanında hiçbir etken olmadan da kordon kısalığı oluşmaktadır.
Göbek kordonu kısa olduğu zaman, kan dolaşımı sınırlanabilir ve fetüs hak ettiği besin ve oksijen miktarını alamayabilir. Fetal strese neden olabilen bu durum kalp hızı monitörü ile görülebilir. Bu durumdan hem anne hem de bebek olumsuz olarak etkilense de, bebeğin risk oranı her zaman için daha çoktur.
Göbek kordonuna bağlı diğer komplikasyonlar ise şunlardır:
-
Kordonda tek arterin olması:
Nadir durumlarda görülen bir problemdir ve oluşum nedeni bilinmemektedir. Doğumdan önce tespiti yapılabilen bu anormali;kalp, sinir sistemi, kromozomlar ve idrar yolu ile ilgili sorunlar dahil olmak üzere doğum kusurlarına yol açabileceği gibi hiçbir sıkıntı olmadan da Doğum gerçekleşebilir.
-
Kordon dolanması:
Kordonun bebeğin boynuna sarılması nadir görülen bir sorun değildir. Bebeğin kan akışının tamamen kesilmesine neden olursa bu Doğum esnasında NST ile tespit edilerek müdahale edilir.
-
Kordon düğümlenmesi:
Göbek bağı normalden uzun olduğunda veya çoğul gebelikle sık görülen bir sorundur. Kordonun sıkıca düğümlenmiş olması bebeğin kan akışını ve oksijenini durduracağı için tehlikeye yol açabilir.Çoğunlukla hiçbir sorun olmadan doğum gerçekleşecektir.
-
Kordon kistleri:
Yaygın olmayan ve ultrasonla tespit edilen bir sorundur. Göbek kordonu içerisinde kitle veya kitlelerin oluşmasıdır. Kistler, kromozom ve genlere dayanan hasarlardan kaynaklanabileceği için bebeğin sağlık durumu için amniyosentez, ayrıntılı ultrason gibi testler istenebilir.
Yorumlar