Yumurta Rezerv Düşüklüğü (AMH)

Yumurta Rezerv Düşüklüğü (AMH)

Yumurta Rezerv Düşüklüğü (AMH)

yumurta rezerv düşüklüğü

Yumurtalık rezervi, bir kadının kendi yumurtalarını kullanarak sağlıklı bir bebeğe sahip olma şansını tahmin etmek için doğurganlık uzmanları tarafından kullanılan bir terimdir. Anti-müllerian hormonu olarak bilinen AMH ise, yumurtalık rezervinin bir ölçüsü olarak bilinmektedir. Yumurta rezerv düşüklüğü, kadında yetersiz sayıda yumurta hücresinin varlığı ile ilişkilidir. Bu durumda hamilelik ihtimali giderek azalır ve tıbbi tedavi gereklidir.

AMH nedir?

AMH hormonu, üreme sistemi için gerekli olan bir hormondur ve tüm insanlarda bulunur. Erkeklerde testisler, kadınlarda ise yumurtalıklar tarafından üretilmektedir.

Kadınlar yaşlandıkça, primordial folikül havuzu dejenerasyon nedeniyle küçülür. Böylece sağlıklı yumurta hücrelerin sayısı azalır. Antral folikül grubunun büyüklüğü azaldıkça, bu foliküllerin ürettiği AMH miktarı da azalmaktadır. Yaşı büyük olan kadınların AMH seviyesi daha az, yaşı küçük olan kadınların ise daha fazladır.

Yumurta rezerv düşüklüğü neden olur?

Kadınlar, yumurtalıklarının içinde belirli sayıda oosit yani yumurta hücresiyle birlikte doğarlar. Bu yumurtalar döllenmenin olmadığı her ay, ilk adet döneminin başlamasıyla birlikte vücuttan atılır ve menopoz dönemiyle birlikte yumurta rezervleri son bulur.

Yumurtalık rezervini etkileyen en tutarlı tek değişken, kadının yaşıdır. Fetüs halinde bulunan bir dişide yumurta sayısının yaklaşık 6 – 7 milyon, doğumda 1 – 2 milyon, ergenlik başlangıcında 300.000 – 500.000 ve yaklaşık 50 yaşında 1000 civarında olduğu görülmektedir.

Yaş faktörünün yanı sıra genetik, çevresel faktörler, zararlı alışkanlıklar, endometriyozis, bağışıklık sistemi sorunları, hormonal bozukluklar, uzun süreli toksik etkilere maruz kalma,  yumurtalık operasyonları, kemoterapi veya radyoterapi gibi etkenler de bu azalmayı hızlandırabilir.

AMH

Yumurtalık rezervi nasıl ölçülür?

Yumurtalık rezervini kontrol etmenin birkaç farklı yolu vardır:

  • Folikül uyarıcı hormon (FSH):

FSH, yumurtaların olgunlaşmasını destekler ve beyindeki belirli hormonlara tepki olarak salgı bezleri tarafından salınır. Normalden daha yüksek FSH miktarı, yumurta kalitesindeki düşüşe ve düşük yumurta tedarikine bağlıdır. Bunun nedeni, beynin olgunlaşmamış bir yumurta üretmek için daha çok FSH üretmesidir.

  • Estradiol:

Yumurtalık foliküllerinin gelişimi sırasında yumurtalıklar östradiol salgılar. Estradiol seviyesi genellikle adet döneminin 2-4 gün arasında düşüktür. Bu dönemdeki anormal derecede yüksek seviyeler, foliküllerin çok erken geliştiğini ya da iyi huylu yumurtalık kistlerinin belirtisi olabilir. Yüksek bir östradiol seviyesi FSH düzeyini de zorlayabileceği için dikkat etmek gerekir.

  • Anti-müllerian hormon (AMH):

Foliküllerin sayısı yaşla birlikte azaldıkça, AMH seviyeleri de azalır. AMH, adet döngüsü sırasında da değişmez. Bu nedenle ay boyunca herhangi bir zamanda örnek alınabilir. Çok yüksek AMH seviyeleri, potansiyel bir tüp bebek tedavisi sırasında ovaryan hiperstimülasyon sendromu geliştirme riskinin yüksek olduğunu anlamına gelebilir.

  • Antral folikül sayısı (AFC):

Bu test, yumurtalıkları görüntülemek ve 2.-5. döngü günlerinde folikül sayısını değerlendirmek için bir ultrason eşliğinde yapılır.  AFC, doğurganlığa cevap verebileceğine inanılan folikül sayısıdır.

Yumurta rezervi nasıl artar?

Azalan yumurta rezervini, yükseltmek tıbbi olarak mümkün olmayacaktır. Ancak, bazı hormon takviyeleri ile mevcut yumurtaların niteliğini arttırmak mümkündür. Ayrıca erken menopoza karşı önlem almak, stresten uzak durmak, zararlı alışkanlıklar edinmemek ve ideal kilo aralığında olmak yumurtalık rezervlerini korumaya yardımcı olacaktır.

Yumurta rezervi az olanlar hamile kalabilir mi?

Yumurtalık rezervi, mevcut yumurta tedarik durumunu ifade eder ve üreme potansiyeli ile yakından ilgilidir. Düşük bir yumurtalık rezervi varsa, gebe kalma şansı olumsuz olarak etkilenebilir. Ancak tek bir dönemde yapılan ve olumsuz sonuçlar veren test sonuçlarına bağlı kalmamak, belirli aralıklarla testi tekrarlamak teşhis için önemlidir.

Yumurtalık rezerv düşüklüğü olan ve doğal yöntemlerle bebek sahibi olamayan kadınlar için, tüp bebek tedavisi uygulanabilmektedir. Tedavi sırasında verilen hormon takviyeleri, en sağlıklı yumurta hücrelerinin toplanması ve mikroenjeksiyon gibi prosedürle gebelik şansı arttırılabilmektedir.

Dr. Havva Pars Ağargün

1968 yılında Kırşehir’in Mucur ilçesinde dünyaya geldi. İlk ve ortaokulu Mucur’da okuduktan sonra lise öğrenimine İstanbul Kız Lisesi’nde devam etti. 1991 yılında Cerrahpaşa Tıp Fakültesini bitirdikten sonra Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Aile Panlaması Biriminde çalıştı. 1999 yılında Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı oldu.

Yorumlar

  • Bekleyis55

    amh 0.50.si 3.57 hamile kalabilirmiyim

    • Op. Dr. Havva Pars Ağargün

      Sorunuzu tam olarak anlayamadık. AMH değeri 3.57 mi demek istediniz.

  • Özlem dag

    Tsh 0,829 fsh 11,9 lh8, 4 estradiol 30,4 pkoraktin 24,4 amh 0,677

    • Op. Dr. Havva Pars Ağargün

      Bunların yaş, şikayet, klinik bulgularının birlikte değerlendirilmesi gerekir.

  • Selma

    Merhaba Havva hanım tüp bebek yaptırmak istiyoruz ilk bebeğim normal sonra tüp bebek bir kıızm var üçüncü istedik bir kez denedik olmadı tekrar denemek istiyoruz. Derin endometriasis teşhisim var. Bu konuda bize yardımcı olabilir misiniz tüp bebek konusunda.

    • Op. Dr. Havva Pars Ağargün

      Tabi yardımcı olabilirim. Corona durumu sakinleşince gelebilirsiniz.

  • Berna Gül

    Merhaba,3 hafta önce AMH TESTİ yaptırdım sonuç 4,11 idi.4 gün önce başka bir hastanede yaptırdım sonuç 2,39 çıktı .Bu kadar kısa sürede bu denli bir farklılık normal mi? Bir hata yapılmış olabilir mi?

    • Op. Dr. Havva Pars Ağargün

      Bu testlerin referans değerin yapılan laboratuvara göre değişiklik gösterebilir. Önemli olan alt sınırı 2, üst sınır olan 5 i geçmemesi gerekir. Sizin sonucunuz da bu değer aralığında hata olduğunu düşünmüyorum. Bu değerin klinik ile değerlendirilmesi gerekir. Doktorunuzla bu durumu görüşebilirsiniz.

Bir yorum yazınız